Tokat Yöresi

ppDüzgün, mısmıldır; başörtüsü, bürük

Lahana, kelem; dağ armudu, çördük.
İştaha, mada; azıcığa, eccük,
Alkışa da çepik diyorlar bizde.

Merdiven, badaldır; sebze de, zavzu,
İğneye biz derler, dibeğe, sohu.
Sitil, kovadır; ceket ise saku,
Sedire de mahat diyorlar bizde.

Behni, yem yeridir; arazi, yazu,
Göcek köşedir; yumruk ise muşmu,
Balçığa lığırt, ev duvarına çandu,
Civcive de cücük diyorlar bizde.

Banyo yapmak yunmak, bol ise foltah,
Hindi, culuhtur; sac ekmeği cızlah.
Patates gostil, sahiye essah,
Kızılcığa zoğal diyorlar bizde.

Takunya, nalindir; çok fazla zebil,
İçi boş küfüktür; katmerse, hetil,
Şubata gücük, yatağa da mitil,
Belkiye ellağam diyorlar bizde.

Biber, issottur; sırık ise herek,
Elbise, urbadır; kilitse firek,
Fasülye çiğit; raf ise terek,
Muşmulaya döngel diyorlar bizde.

Salon, hayattır; sürekliyse fasa,
Keh, uçurumdur; sığ yer ise yoha,
Aşgana, mutfak; işteyse deydaha,
Çınara kavlağan diyorlar bizde.

Ağleş, dur demek; yazma ise çember,
Ahacuk iştedir; bakır kap lenger.
Yufkaya işkefe, salçaya pelver,
Mandaya da kömüş diyorlar bizde.

Azıcık, bidıhım; tatsızsa sarsuh,
Boduç, su kabıdır; ayran da gatıh.
İşkembeye mimbar; çiviye de mıh,
Bileziğe golbağı diyorlar bizde.

Şip, çabuk demek; rezil de ilezir,
Foroz, horozdur; kevgir de ilistir.
Kaynağa göze, peçeteye peşkir,
Geçen yıla bıldır diyorlar bizde.
2

Keçi, eliktir; kedi yavrusu, enük,
Piliç, feriktir; böcek ise böcük.
Fareye sıçan, eşeğe de kölük,
Kaplumbağaya tosbağa diyorlar bizde.

Kızılcık, kirendir; sincap ise calit,
Pancar, pazudur;meşe ise pelit.
Cevize, koz; yemek suyuna tirit,
Karpuza da bostan diyorlar bizde.

Kısa yol kesedir; köşe de çene,
Üzüm dalı, tevek ;tane de dene,
Salatalık, hıyar;yineye gene,
Kahveye de gayfe diyorlar bizde.

Orak, galuçtur; un kabı da tirki,
Mandal, kıskaçtır;kova ise helki.
Ayrana, ağartu; ekşiye eşgi,
Kompostoya hoşaf diyorlar bizde.

Deriye gön, virane yere peğ,
Yabaya dirgen, büyük sepete heğ,
Sırığa taya, lavobaya cağ,
Yağ kabına şapşal diyorlar bizde.

Sopa kötektir; hafif ise yeğnik,
Çit, fıraktudur; kümes ise pinnik.
Köşeye göcek, sıraya ise keşik,
Kilime de cecim diyorlar bizde.

Kürek, güdeldir; zehir ise ağu,
Sert yitidir; damat ise güyoğu.
Sıkıya kip, büyük fareye geloğu,
Çapaya da meğel diyorlar bizde.

Ham karpuz, şalak; ibrik ise ırbıh
Yatak döşek; küçük baraçsa cındıh.
Şala atgu küçük sepete gıdıh,
Çamaşıra esvap diyorlar bizde

Ezgi, gaydadır; saklambaç sinnenbit,
Patırtı velvele; çekirdek çiğit.
Tepsiye sini, araca vesayit,
Makarnaya erüşte diyorlar bizde

Tekme tepiktir; tırmıksa gelberi,
Cımbız, mangaçtır; elbise entari.
Nisana abrul, ocağa zemheri,
Aralığa garagış diyorlar bizde.

M. NECATİ GÜNEŞ
Tarih Öğretmeni